Η ρομαντικοποίηση του αγώνα.

Μετά και από αυτές τις εκλογές του Σεπτεμβρίου οδηγούμαστε σε ορισμένες διαπιστώσεις. Πιστεύω πως ανεξαρτήτως πολιτικών καταβολών, τρόπου σκέψης και έκφρασης του πολιτικού αγώνα, όλοι, από τον έσχατο μηδενιστή αναρχικό που στειρώνει τον εαυτό του, μέχρι τον Αλέξη Τσίπρα που συν-παγιδεύτηκε στα πιο συντηρητικά, δεξιά λημέρια της δυτικής Ευρώπης προκειμένου να αποτρέψει την ελληνική κοινωνία από την χαοτική εξέγερση και να διασφαλίσει την παρακμάζουσα σταθερότητα, σκέφτονται ένα πράγμα: "Θα'ναι ένας μακρύς, βαρύς χειμώνας." 

Αρχικά, οφείλουμε να αναλύσουμε την έκρηξη της αποχής από την εκλογική διαδικασία. Δύο είναι τα φαινόμενα. Κυρίως, ευθύνεται ο "κυρ-παντελισμός" του νεοέλληνα, η κοινωνία μας είναι βαθιά απολιτίκ. Αυτό το αποδεικνύει ο Έλληνας σε κάθε "γιορτή της δημοκρατίας". Από την άλλη, σε τούτη την εκλογική αναμέτρηση, περίπου 990.000 άνθρωποι προστέθηκαν σε εκείνους που δεν προσήλθαν στην κάλπη, σε σύγκριση με το 2012. Ειδικότερα, σε σύγκριση με τις εκλογές του Ιανουαρίου, περίπου μισό εκατομμύριο περισσότεροι άνθρωποι αποφάσισαν ή δεν κατάφεραν να ψηφίσουν. 

Που οφείλεται αυτό το τερατώδες άλμα της αποχής; 

Σίγουρα το αναρχικό κίνημα στην Ελλάδα δεν απέκτησε σε διάστημα 8 μηνών μισό εκατομμύριο συνειδητών υποστηρικτών. Ακόμη, αν και η Δεξιά βασίζει την προπαγάνδα της εκεί, στους 8 αυτούς μήνες η πραγματική οικονομία δεν δέχθηκε τόσο έντονα χτυπήματα ώστε να αποτρέψει τόσους πολλούς ανθρώπους από τις εκλογές. Όμως μέχρι ένα σημείο έπαιξε το ρόλο του και αυτό. Η απορία θα λυθεί εφόσον ρίξουμε μια προσεκτική ματιά στο Δημοψήφισμα του Ιουλίου, την αξιοποίηση του αποτελέσματος και την αντίδραση του λαού στις πολιτικές εξελίξεις που έφερε αυτό το αποτέλεσμα.

Το δίλημμα. Το δίλημμα του δημοψηφίσματος που τέθηκε ήταν για συνέχιση ή όχι της λιτότητας. Σαφές, γιατί ο τερματισμός ή όχι της λιτότητας αφορά ένα πολύ συγκεκριμένο εύρος και είδος νόμων και ΠΝΠ, αλλά ταυτόχρονα άκρως επιφανειακό, καθώς η λιτότητα δεν πηγάζει από τις αναθεωρήσιμες πολιτικές αποφάσεις των "εταίρων" αλλά πρόκειται για την ίδια τη φύση της Ευρωζώνης, για τον κυρίαρχο μηχανισμό τροφοδότησης του Γερμανικού κεφαλαίου, μέσω της χρεοκρατίας. Γιατί, όπως όπου υπάρχει καπνός υπάρχει φωτιά, έτσι όπου υπάρχει λιτότητα υπάρχει ανατροφοδότηση χρέους, χωρίς να ισχύει απαραίτητα το αντίστροφο.

Τώρα γνωρίζουμε χωρίς αμφιβολίες ότι το μέσο της "ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης" έχει καταληφθεί πλήρως από τη γερμανική ηγεμονία. Τότε; Τότε, τόσο η πλειοψηφία του ελληνικού λαού όσο και η πολιτική του ηγεσία, στη βάση του "δώσω υμίν άρχοντας κατά τας καρδίας υμών", βρισκόταν υπό την επήρεια αυταπατών περί δημοκρατικής Ευρώπης. Το ζήτημα της αυταπάτης αυτής έχει αναλυθεί πλήρως αλλά δεν πιστεύω ότι έχει συνυπολογιστεί με τη βαρύτητα που του πρέπει στην ανάλυση της πολιτικής ήττας της αριστεράς και της Ελλάδας. Τα σκέλη της είναι δύο. Αφενός η πεποίθηση του σεβασμού απέναντι στη δημοκρατική βούληση ενός λαού, αφετέρου η πεποίθηση ότι ο συσχετισμός δυνάμεων στην Ευρώπη δεν είναι τόσο ακραίος. Η αυταπάτη ήταν τόσο κυρίαρχη, δημοφιλής και τόσο διαφορετική από την ρεαλιστική κατάσταση σε βαθμό που η ίδια η έννοια της διαπραγμάτευσης σήμαινε ήττα. Με λίγα και απλά λόγια η αυταπάτη ήταν ότι το πρόβλημα είναι το έλλειμμα δημοκρατίας και όχι η παραγωγική απογύμνωση του κράτους. Για την ακρίβεια, δεν συνειδητοποιήσαμε ότι αυτή ακριβώς η παραγωγική απογύμνωση της Ελλάδας είναι ο κύριος λόγος για τον οποίον υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας το οποίο διαμορφώνει τόσο τους εγχώριους όσο και τους ευρωζωνικούς συσχετισμούς.

Επομένως, με βάση τα παραπάνω, αυτή ακριβώς μπορούσε να είναι η φύση του δημοψηφίσματος, καθώς διαμορφώθηκε προκειμένου να αποτελέσει ένα διαπραγματευτικό χαρτί με τους "εταίρους" και σε καμία περίπτωση δεν ήταν αίτηση αδειοδότησης προς μια ρότα ρήξης. Με βάση την επιβεβλημένη ρηχότητα του δημοψηφίσματος η ερμηνεία του αποτελέσματος ήταν τόσο ελαστική που στην κυριολεξία κάθε πολιτική παράταξη έβγαζε τα δικά της συμπεράσματα για τη βούληση των Ελλήνων. Και πάντα φυσικά σε αναλογία με τα μικροκομματικά οφέλη. Το "όχι στη λιτότητα" ερμηνεύθηκε ως "όχι στην Ευρώπη", "όχι σε όλα", ακόμη και "ναι στη λιτότητα". Δεν έχω μέγιστη ιστορική γνώση, αλλά έχω την αίσθηση ότι ίσως πρόκειται για το μοναδικό δημοψήφισμα που δεν πραγματώθηκε.

Πλέον είναι σαφές ότι η απαίτηση του ελληνικού λαού για τερματισμό ή περιορισμό της λιτότητας δεν έγινε σεβαστή από τους ευρωπαϊκούς αντιδημοκρατικούς θεσμούς και την στρατηγικά υποτελή ελληνική συγκυβέρνηση. Το γεγονός ότι η απαίτηση αυτή ήταν έτη φωτός μακριά από μια ουσιαστική της υλοποίηση εκ των πραγμάτων, κυρίως επειδή η λιτότητα δεν σταματά με μια υπουργική απόφαση, όπως αρχικά δεν δημιουργήθηκε από μια απλή υπουργική απόφαση, αλλά η αντιμετώπισή της απαιτεί ολικό επανασχεδιασμό του κράτους, δεν επισκιάζει καθόλου την απώλεση της δημοκρατίας και της εθνικής κυριαρχίας που επιβλήθηκε από τους Ευρωπαίους αλλά ούτε και την μπλόφα της ελληνικής συγκυβέρνησης και το ντοπάρισμα ελπίδας στις πλάτες του όχι και τόσο πολιτικά ώριμου λαού. 

Το προϊόν λοιπόν όλου αυτού του φαύλου κύκλου πολιτικού σουρεαλισμού και πραγμάτωσης του ολοκληρωτισμού είναι ένα: Απογοήτευση. Ο λαός απογοητεύτηκε, όπως ακριβώς ένα πιτσιρίκι που κοιτά ένα λαχταριστό φρούτο στο δέντρο και συνειδητοποιεί ότι όσο ψηλά και αν πηδήξει, δεν θα το φτάσει ποτέ, γιατί πρέπει πρώτα να ψηλώσει. Επιπλέον, οι κηδεμόνες του χαρακτηρίζονται από σαδιστικές τάσεις και απολαμβάνουν και δυσκολεύουν τα μάταια αλματάκια του πιτσιρίκου. Φυσικά, ο μικρός θα μπορούσε να σκαρφαλώσει πάνω στο δέντρο σαν μαϊμού και να κάνει δικό του αυτό το φρούτο, το πολύ πολύ να μάτωνε λίγο τα χέρια και τα γόνατά του. Αλλά αυτό δεν έγινε. Η γενικευμένη αυτή απογοήτευση και συνειδητοποίηση των αυταπατών είναι τελικά ο βασικός λόγος που μισό εκατομμύριο άνθρωποι αποφάσισαν να μην εκφραστούν, να μην αγωνιστούν.

Φυσικά, υπάρχει και ένας ακόμη πολύ σοβαρός λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι που απείχαν δεν πείστηκαν από τον συνειδητά μετατοπισμένο πλέον προς τα δεξιά Σύριζα, αν και έχασε μόνο 1% χάρη στην αποχή, σε πραγματικά νούμερα περισσότεροι από 320.000 άνθρωποι έπαψαν να τον στηρίζουν, ενώ πολλοί από αυτούς σίγουρα θα ήταν ανάμεσα σε εκείνους που στήριξαν τη Λαϊκή Ενότητα. Ακόμη, για τον ίδιο πολύ σοβαρό λόγο οι άνθρωποι αυτοί δεν πείστηκαν ούτε από την υπόλοιπη, ολοκληρωτικά εξωκοινοβουλευτική πλέον Αριστερά. Ο λόγος;

Η Αριστερά στο σύνολό της απέδειξε για άλλη μια φορά ότι δεν μαθαίνει από τα λάθη της.

Το σύνηθες λάθος της Αριστεράς τουλάχιστον τα τελευταία 70 χρόνια είναι η έλλειψη αυτοκριτικής, που με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί στη διάσπαση, που με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί στην περαιτέρω διατήρηση των παθογενειών του κινήματος και νέες θεαματικές ήττες. Οφείλω να αναγνωρίσω όμως, ότι στην προκειμένη περίπτωση, η ήττα υπήρξε τόσο συντριπτική που η ενότητα είναι εκ των πραγμάτων αφύσικη, ενώ μέσα από το χάος της διάσπασης μπορεί να βρεθεί το ελάχιστο γόνιμο έδαφος που απαιτείται προκειμένου μελλοντικά να επέλθει ανατροπή. Το πρόβλημα δεν βρίσκεται στη διάσπαση καθ΄αυτή, αλλά στο ότι τελέσθηκε με τέτοιον τρόπο με αποτέλεσμα κάποια πολύ σημαντικά συμπεράσματα να μην εξαχθούν ποτέ, κάποιες αλήθειες να μην ειπωθούν και στο να τρέξει ο καθένας να χτίσει το τσαρδί του αντί να αναρωτηθεί και να κατανοήσει γιατί κάηκε το παλιό του. Θα εξηγήσω αμέσως τον συλλογισμό μου. Πρώτα όμως απαιτείται να γίνει μια κριτική στη διάσπαση που συνέβη και τις πιο πρόσφατες ζυμώσεις, προκειμένου να αντλήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερη συνειδητότητα και σοφία, για την επόμενη πρόκληση.

Η διαμόρφωση και οι όροι του τρόπου της διάσπασης τέθηκαν σχεδόν αποκλειστικά από την ηγεμονεύουσα μερίδα του Συ.Ριζ.Α. και τον Αλέξη Τσίπρα. Συγκεκριμένα, εντοπίζω τεράστιο δόλο στην απόφαση του Τσίπρα να τοποθετηθούν οι εκλογές πριν την τέλεση του Συνεδρίου του κόμματος. Με αυτόν τον τρόπο δεν δόθηκαν ποτέ πολύ σημαντικές απαντήσεις και δεν έγιναν άκρως αναγκαίες αναλύσεις σχετικά με ό,τι συνέβη πολιτικά στην Ευρώπη και την Ελλάδα μέσα στο 2015. Αυτό το γεγονός πόλωσε την κατάσταση ακόμη περισσότερο και ίσως κατά βάθος ικανοποίησε όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, ποιος έχει άλλωστε όρεξη για αυτοκριτική; Σίγουρα, έδωσε στην Αριστερή Πλατφόρμα την ελαφριά κλωτσιά που περίμενε προκειμένου να βρεθεί εκτός Κουμουνδρούρου και έτσι η ηγεμονία της τάσης του εντός του κόμματος επετεύχθη επιβλητικά. Από την άλλη πλευρά, καθ΄όλη την προεκλογική περίοδο η Λαϊκή Ενότητα έδωσε ένα ρεσιτάλ λαϊκισμού, κενό ουσίας. Αρχικά, το ίδιο το όνομα. Αλήθεια τώρα ρε Λαφαζάνη; Έτη φωτός η απόσταση από τη Unidad Popular του Αλιέντε. Η Ζωή στο Mega να πετάει ατάκες τύπου "Ελπίζω να μη με φοβάστε εκεί στο studio" και οι δηλώσεις Λαφαζάνη για "συνεχιστές του ΕΑΜ" ήταν οριακά γλοιώδεις. Ταυτόχρονα, ούτε κουβέντα ουσιαστική, για την ανάγκη μονομερών ενεργειών, ένταξη σε νέες γεωπολιτικές συμμαχίες και ενημέρωση και προετοιμασία ενός φυσικού πλέον αγώνα ενάντια στη νέα αποικιοκρατία. Σαν να μην έγινε ποτέ η διαπραγμάτευση, η ήττα. Ο λαός τους κλώτσησε με τη σειρά του εκτός Βουλής.

Και ερχόμαστε επιτέλους στην ουσία του άρθρου, σε κάτι πολύ βασικό που πέρα από τη Λαϊκή Ενότητα, πλήττει την υπόλοιπη εξωκοινοβουλευτική αριστερά, το αναρχικό κίνημα, καθώς και κάθε άλλη συλλογική συγκρότηση ενάντια στον ραγιαδισμό. Οι χώροι αυτοί, με πρωταγωνιστή την εξωκοινοβουλευτική αριστερά, υπονοούν. Δεν κάνουν πολιτική. Δεν υπάρχει αντίπαλο δέος στη λογική του "όσο το δυνατόν πιο ανώδυνου βιασμού" που προτείνει και εφαρμόζει ο ΣΥΡΙΖΑ και που φυσικά δεν είναι καν κοντά σε μια πολιτική απελευθέρωσης. Το στοίχημα για τη νέα συγκυβέρνηση είναι εάν θα καταφέρει να υλοποιήσει το λεγόμενο "παράλληλο πρόγραμμα" που θα προσπαθήσει να διαχειριστεί την υποδούλωση έτσι ώστε το ξεπούλημα και η νεοφιλελευθεροποίηση της χώρας να μην είναι τόσο εμφανή και επώδυνα. Δεν θεωρώ πως υπάρχει ο πολιτικός χωροχρόνος προκειμένου από την ίδια συγκυβέρνηση να δημιουργηθεί και πόσο μάλλον να πραγματοποιηθεί μια κρυφή ίσως ατζέντα απελευθέρωσης. Αυτό που προτείνεται από τις εξωκοινοβουλευτικές συλλογικότητες είναι πραγματικά επαναστατικό και η μόνη ουσιαστική κάθαρση. Είναι δύσκολο, αλλά αν τουλάχιστον σταματήσουν να το υπονοούν και αρχίσουν να το πραγματώνουν, τότε ίσως πολύ περισσότεροι πολίτες αρχίσουν να το σέβονται, να το ασπάζονται και να το αναγνωρίζουν ως τον ουσιαστικό δρόμο, αντί μέσα στα πλαίσια της απολιτίκ κουλτούρας τους να τοποθετούν εντός Βουλής έναν πολιτικό κλόουν όπως ο Λεβέντης. 

Η ρομαντικοποίηση του αγώνα δεν είναι κάτι καινούριο. Εξελίσσεται εδώ και δεκάδες χρόνια στη ελληνική πραγματικότητα. Πως το κίνημα θα βγει επιτέλους από τις θεωρητικές αναλύσεις, τις φαντασιώσεις, τις κλίκες και τον εθισμό του στις ήττες και τους "δεσταλεγάκηδες"; Πως θα στηθεί ουσιαστικά, ρεαλιστικά η αποαποικοιοκράτηση της Ελλάδας;

Το πρώτο βήμα είναι το πιο σημαντικό, το πιο δύσκολο και το πιο τρομακτικό. Το πρώτο βήμα είναι αυτό που απεύχονται όλοι ανεξαιρέτως οι "σύντροφοι". Αλλά ή θα γίνει ή ας το πάρουμε όλοι απόφαση και να γίνουμε ό,τι σιχαινόμαστε πιο πολύ, πουλημένοι. Ή μήπως σύντροφοι προτιμάτε κατά βάθος περισσότερο να είστε ουσιαστικά πουλημένοι και δοσμένοι στο σύστημα από το να είστε ουσιαστικά σύντροφοι; Το πρώτο βήμα είναι η δημιουργία μιας συλλογικότητας, ενιαίας, με χιλιάδες πηγές και μία και μοναδική εκβολή, την απελευθέρωση του λαού από κάθε λογής αλυσίδες. Φτάνει πια με τα πολλαπλά "παλαϊκά μέτωπα", τις "συσπειρώσεις", τις "ενότητες" μερικών δεκάδων ατόμων και τα "στέκια" που είτε είναι βυθισμένα στην κατάθλιψή τους, είτε σημειώνουν τζίρους αντίστοιχους των clubs στην προσπάθειά τους να ικανοποιήσουν τους φασέους πελάτες τους. Εάν είστε τόσο μεγάλοι γνώστες της ιστορίας όπως ποζάρετε, θα βλέπετε ξεκάθαρα ότι μόνο όταν ο σκοπός είναι ένας, κοινός, και η δράση συντονισμένη και ενιαία μπορεί να πραγματωθεί η νίκη, η απελευθέρωση, η ζωή. Η πολυτέλεια της διάσπασης και της κλίκας υφίσταται μόνο όταν έτσι και αλλιώς έχει επιτευχθεί μια κρίσιμη, ενιαία μάζα. Δεν χρειάζονται γραμμές, ούτε σύμβολα, ούτε αναλύσεις, ούτε χρώματα για να επέλθει η ένωση. Το αντίθετο, όλα αυτά προάγουν τις κλίκες, τη μιζέρια, την ήττα. Χρειάζεται αυτοκριτική και συγκέντρωση στον σκοπό. Αυτό το άρθρο είναι ένα κάλεσμα σε όλους εκείνους και εκείνες που δε τους αρκεί η διακριτική επιβίωση της κλίκας τους, που δεν επαναπαύονται στον ρόλο αναλυτή των εξελίξεων, που δεν ικανοποιούνται και εθίζονται με τις μελανές τους προφητείες, που δεν βλέπουν τις συλλογικότητες στις οποίες ανήκουν ως δεξαμενή κοινωνικοποίησης και στους ανένταχτους που δεν ανήκουν πουθενά λόγω των ανωτέρω παθογενειών. Αυτό το κάλεσμα πρέπει να φτάσει σε πολλά αφτιά και να αναπαραχθεί από άλλα τόσα στόματα. 

Όπου και αν ανήκεις, οφείλεις να βλέπεις πέρα από τη μύτη σου, οφείλεις να πραγματώσεις τις ζυμώσεις που απαιτούνται για να ωριμάσει το κίνημα και οι συγκυρίες. Όλοι λένε "ευτυχώς που διαφωνούμε και είμαστε διαφορετικοί" αλλά κανείς δεν αξιοποιεί ακριβώς αυτό. Το αποτέλεσμα είναι όλες οι συλλογικότητες να κλείνουν τα αφτιά τους και να μονολογούν την αλήθεια τους αντί να αναλάβουν την πολιτική ευθύνη του να συνθέσουν.

Γιατί είναι τόσο σημαντική η ενιαιοποίηση του σκοπού του κινήματος; 

Εδώ και πολύ καιρό, οι διάφορες συλλογικότητες αντιδρούν σε διάφορες εκφράσεις της νεοφιλελευθεροποίησης όπως στην καταστολή, τις απολύσεις, την οικονομική υποδούλωση. Το κίνημα είναι αποκλειστικά αντιδραστικό. Προφανώς και όταν βάλλεσαι οφείλεις να αντιδράσεις δυναμικά και παραδειγματικά. Έτσι άλλωστε συνήθως γεννιούνται τα κινήματα, ως αντίδραση σε κάποια συλλογική προσβολή. Παρ΄όλα αυτά, οι συγκυρίες δημιουργούν την ευκαιρία ο λαός να αντιδράσει ουσιαστικά και τελειωτικά με την ανάληψη δράσης. Με την ενεργητική δημιουργία και όχι την παθητική αντίδραση. Σε μια τέτοια συγκυρία βρισκόμαστε σήμερα. Το παλιό έρχεται να κατασπαράξει το καινούριο και στην πορεία συντηρητικοποιεί τεράστια κομμάτια της κοινωνίας και των κοινωνικών αγώνων. Την "αυταπάτη του δικαίου" έρχεται τώρα να διαδεχθεί η "αυταπάτη της μη εναλλακτικής". Στο χέρι μας είναι να δημιουργήσουμε όσες εναλλακτικές λύσεις επιθυμούμε, αρκεί να επιθυμούμε όντως την πραγμάτωσή τους. Όσοι μείνανε, πρέπει τώρα να ενωθούν και να σχεδιάσουν ενεργητικά τα επόμενα βήματα. Ο νεοφιλελευθερισμός είναι τόσο κυρίαρχος που δεν αρκούν τα μέχρι τώρα μέσα μας. Αυτό μας το απέδειξε η πιο πρόσφατη ήττα. Ο εχθρός είχε στην κατοχή του ορισμένα όπλα, που ο λαός δεν είχε καν φανταστεί την ύπαρξή τους. Όπως ο οικονομικός εξαναγκασμός κατάλυσης του Συντάγματος και καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Αυτά τα όπλα δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπισθούν ούτε με πορείες, ούτε με αφισοκολλήσεις, ούτε καν με άμεση έκφραση της βούλησης ενός λαού, όπως το δημοψήφισμα. Ούτε καν με Δημοκρατία. Χρειαζόμαστε όπλα αντίστοιχου βεληνεκούς. Γεωπολιτικές συμμαχίες, διακρατικό αντιπραγματισμό, παραγωγική ανασυγκρότηση. Όλα αυτά δεν μπορούν να τα πραγματώσουν οι τρέχουσες μας δομές. Απλούστατα, είναι πολύ μικρές για τόσο μεγάλα έργα. Χρειάζεται το κίνημα να αντιμετωπίζει επιτυχώς μια τεράστια γκάμα προκλήσεων, από την καταστολή του παρακράτους και τους φασίστες, μέχρι τις διαπραγματεύσεις με πιθανούς νέους συμμάχους και την διασφάλιση και αξιοποίηση πόρων.

Για να έρθει πραγματικά ο λαός στην εξουσία, θα πρέπει πρώτα από όλα να γνωρίζει τι να κάνει με αυτή. Πολύ πριν τη νίκη, το σχέδιο πρέπει να είναι πλήρως διαμορφωμένο και μαζικά συμφωνημένο. Σύντροφοι, θα έχετε πολύ χρόνο να φάτε ο ένας τον άλλον, να διεκδικήσετε την ηγεμονία και να πάρετε τα εύσημα, αλλά πρώτα ας κατεβάσουμε τους δυτικοευρωπαίους και τους ντόπιους όμοιούς τους από το σβέρκο μας, ας σταματήσουμε το βιασμό της γης μας, ας κοιταχτούμε μια φορά στον καθρέφτη με περηφάνια. 

Κρατηθείτε ο ένας από τον άλλον και κυνηγήστε την κοινή σας ουτοπία ή μείνετε ακίνητοι στην αφασία σας και αφήστε τη δυστοπία τους να σας αγκαλιάσει.