Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2016
Πέμπτη 14 Ιανουαρίου 2016
Λογική: Δικλίδα ασφαλείας ή μέσο εξερεύνησης;
Πρόκειται για ένα σύνολο συλλογισμών, επιχειρημάτων και δράσεων που μας ωθούν σε έγκυρα, πραγματικά συμπεράσματα. Έτσι θα μπορούσε να οριστεί η λογική στους τομείς της Επιστήμης και της Φιλοσοφίας.
Κάθε ένας και μία από εμάς παράγει συλλογισμούς με βάση τον τρόπο που έχει διαμορφωθεί και γαλουχηθεί. Ακούς συχνά ανθρώπους να χρησιμοποιούν φράσεις όπως "Λογικό μου ακούγεται." ή "Εμένα η λογική μου λέει ότι έπρεπε να..." και πάει λέγοντας. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι η έννοια της λογικής σήμερα έχει επανοριστεί και ίσως υποβαθμιστεί, όταν αναφερόμαστε στην καθημερινότητα του μέσου ανθρώπου, στο "πολιτισμικά αποδεκτό". Έτσι, αυτό που είναι "λογικό" για κάποιον, ειναι η απόλυτη παράνοια για έναν άλλον. Η λογική είναι ένα "πλαίσιο αποδοχής", τίποτα παραπάνω. Κατ΄επέκταση είναι εντελώς υποκειμενική. Άρα αυτό που πραγματικά εννοούν οι άνθρωποι όταν χρησιμοποιούν τις παραπάνω φράσεις είναι "Αποδεκτό μου ακούγεται, σύμφωνα με αυτά που έχω βιώσει ως τώρα." ή "Σύμφωνα με τον τρόπο που έχω διαπαιδαγωγηθεί, πιστεύω ότι έπρεπε να...", άσχετα με το αν το συνειδητοποιούν ή όχι.
Ακόμη, αυτό που λέμε "κοινή λογική" θα μπορούσε να είναι απλώς το πιο πολυπληθές πλαίσιο αποδοχής. Κατ΄επέκταση, ούτε απόλυτα κοινό είναι, αλλά ούτε και λογικό απαραίτητα. Οπότε, μην ανησυχείς όταν συνειδητοποιείς ότι απέχεις έτη φωτός από την κοινή τους λογική. Για να οργανωθεί ένα σύνολο ανθρώπων σε μια κοινωνία, απαιτείται η ύπαρξη ενός κοινού υποβάθρου στον τρόπο σκέψης, ή η σύνθεση διαφορετικών υποβάθρων σε ένα κοινό. Είναι επόμενο τελικά να δημιουργηθεί ένα επικρατέστερο και κυρίαρχο πλαίσιο αποδοχής εκεί μέσα. Οι άνθρωποι που είναι φορείς αυτού του κυρίαρχου πλαισίου χτίζουν τείχη γύρω τους για την (κοινή) ασφάλειά τους. Σταδιακά, η ανάγκη για ασφάλεια μετατρέπεται σε προσκόλληση και τα τείχη από οχυρά μετατρέπονται σε φυλακές. Αυτό το φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί κυριολεκτικά σε όλες τις αλληλεπιρδράσεις των ανθρώπων.
Πως θα μπορούσαμε να μετατρέψουμε τη λογική από μια δικλίδα ασφαλείας και τελικά φυλακή που παραδοσιακά είναι σε ένα μέσο εξερεύνησης και βίωσης του Κόσμου;
Εάν μπορούσε να οπτικοποιηθεί η λογική θα ήταν ένα πεδίο που μας περιβάλλει. Ό,τι είναι εντός αυτού το θεωρείς υπαρκτό, δεδομένο, πιθανό και φυσικό. Οτιδήποτε εκτός αυτού είναι αφύσικο, απίθανο, ακόμη και ανύπαρκτο. Το πεδίο αυτό έχει δύο χαρακτηριστικά τα οποία είναι υψίστης σημασίας για τον άνθρωπο. Η έκτασή του και η σκληρότητα του περιβλήματός του. Όσο μεγαλύτερο το πεδίο τόσο περισσότερες εμπειρίες και βιώματα γίνονται διαχειρίσιμα. Όσο πιο σκληρό το περίβλημα, τόσο πιο σταθερό το πεδίο αλλά ταυτόχρονα δύσκολή έως απίθανη η διαχείριση νέων εμπειριών. Οι άνθρωποι συνήθως χτίζουν πολύ ισχυρά αλλά πολύ περιορισμένα αυτό το πλαίσιο. Άλλοι το απορρίπτουν εντελώς είτε από προσωπική επιλογή (μοναχοί, πνευματικοί outcasts κλπ), είτε λόγω των συγκυριών (το πλαίσιο αποδείχθηκε διάτρητο, κατέρευσε και τρελάθηκαν). Η επέκταση αυτού του πεδίου σε οριακά άπειρη απόσταση και ταυτόχρονα η υψηλή σκληρότητα του περιβλήματος, μετατρέπουν τη λογική σε ένα εργαλείο εξερεύνησης. Η τεράστια έκτασή του προσφέρει αλληλεπιδράσεις με κάθε λογής εμπειρίες και βιώματα, ενώ η υπό όρους απόρθητη σκληρότητά του οδηγεί στο αυστηρό φιλτράρισμα και την ουσιαστική κατανόηση του ξένου. Διαφορετικά, ο έλεγχος θα ήταν τόσο περιορισμένος που το υπόβαθρό μας θα ήταν ένα ξέφραγο αμπέλι και ο εαυτός μας ένα έρμαιο συγκυριών και εκμετάλλευσης. Έτσι, Οι νέες καταστάσεις από παράγοντα άγχους και θλίψης μετατρέπονται σε ευκαιρίες αυτοβελτίωσης και εξέλιξης. Το κυνήγι καινούριων βιωμάτων και εμπειριών γίνεται χαρακτηριστικό γνώρισμα του ανθρώπου, ο οποίος τελικά φτάνει σε σημείο να διαχειρίζεται επιτυχώς μέσω της υποκειμενικής εκλογίκευσης του κόσμου, τόσο το πως λειτουργεί ένα AFM μικροσκόπιο, μέχρι την ερμηνεία ονείρων με βάση τις υποσυνείδητες ενορμήσεις, για παράδειγμα.
Ο καλύτερος τρόπος να συμβούν όλα αυτά είναι η συνειδητή προσέγγιση του διαφορετικού, με σκοπό να κατανοηθούν τα κίνητρά του.
Κάθε ένας και μία από εμάς παράγει συλλογισμούς με βάση τον τρόπο που έχει διαμορφωθεί και γαλουχηθεί. Ακούς συχνά ανθρώπους να χρησιμοποιούν φράσεις όπως "Λογικό μου ακούγεται." ή "Εμένα η λογική μου λέει ότι έπρεπε να..." και πάει λέγοντας. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι η έννοια της λογικής σήμερα έχει επανοριστεί και ίσως υποβαθμιστεί, όταν αναφερόμαστε στην καθημερινότητα του μέσου ανθρώπου, στο "πολιτισμικά αποδεκτό". Έτσι, αυτό που είναι "λογικό" για κάποιον, ειναι η απόλυτη παράνοια για έναν άλλον. Η λογική είναι ένα "πλαίσιο αποδοχής", τίποτα παραπάνω. Κατ΄επέκταση είναι εντελώς υποκειμενική. Άρα αυτό που πραγματικά εννοούν οι άνθρωποι όταν χρησιμοποιούν τις παραπάνω φράσεις είναι "Αποδεκτό μου ακούγεται, σύμφωνα με αυτά που έχω βιώσει ως τώρα." ή "Σύμφωνα με τον τρόπο που έχω διαπαιδαγωγηθεί, πιστεύω ότι έπρεπε να...", άσχετα με το αν το συνειδητοποιούν ή όχι.
Ακόμη, αυτό που λέμε "κοινή λογική" θα μπορούσε να είναι απλώς το πιο πολυπληθές πλαίσιο αποδοχής. Κατ΄επέκταση, ούτε απόλυτα κοινό είναι, αλλά ούτε και λογικό απαραίτητα. Οπότε, μην ανησυχείς όταν συνειδητοποιείς ότι απέχεις έτη φωτός από την κοινή τους λογική. Για να οργανωθεί ένα σύνολο ανθρώπων σε μια κοινωνία, απαιτείται η ύπαρξη ενός κοινού υποβάθρου στον τρόπο σκέψης, ή η σύνθεση διαφορετικών υποβάθρων σε ένα κοινό. Είναι επόμενο τελικά να δημιουργηθεί ένα επικρατέστερο και κυρίαρχο πλαίσιο αποδοχής εκεί μέσα. Οι άνθρωποι που είναι φορείς αυτού του κυρίαρχου πλαισίου χτίζουν τείχη γύρω τους για την (κοινή) ασφάλειά τους. Σταδιακά, η ανάγκη για ασφάλεια μετατρέπεται σε προσκόλληση και τα τείχη από οχυρά μετατρέπονται σε φυλακές. Αυτό το φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί κυριολεκτικά σε όλες τις αλληλεπιρδράσεις των ανθρώπων.
Πως θα μπορούσαμε να μετατρέψουμε τη λογική από μια δικλίδα ασφαλείας και τελικά φυλακή που παραδοσιακά είναι σε ένα μέσο εξερεύνησης και βίωσης του Κόσμου;
Εάν μπορούσε να οπτικοποιηθεί η λογική θα ήταν ένα πεδίο που μας περιβάλλει. Ό,τι είναι εντός αυτού το θεωρείς υπαρκτό, δεδομένο, πιθανό και φυσικό. Οτιδήποτε εκτός αυτού είναι αφύσικο, απίθανο, ακόμη και ανύπαρκτο. Το πεδίο αυτό έχει δύο χαρακτηριστικά τα οποία είναι υψίστης σημασίας για τον άνθρωπο. Η έκτασή του και η σκληρότητα του περιβλήματός του. Όσο μεγαλύτερο το πεδίο τόσο περισσότερες εμπειρίες και βιώματα γίνονται διαχειρίσιμα. Όσο πιο σκληρό το περίβλημα, τόσο πιο σταθερό το πεδίο αλλά ταυτόχρονα δύσκολή έως απίθανη η διαχείριση νέων εμπειριών. Οι άνθρωποι συνήθως χτίζουν πολύ ισχυρά αλλά πολύ περιορισμένα αυτό το πλαίσιο. Άλλοι το απορρίπτουν εντελώς είτε από προσωπική επιλογή (μοναχοί, πνευματικοί outcasts κλπ), είτε λόγω των συγκυριών (το πλαίσιο αποδείχθηκε διάτρητο, κατέρευσε και τρελάθηκαν). Η επέκταση αυτού του πεδίου σε οριακά άπειρη απόσταση και ταυτόχρονα η υψηλή σκληρότητα του περιβλήματος, μετατρέπουν τη λογική σε ένα εργαλείο εξερεύνησης. Η τεράστια έκτασή του προσφέρει αλληλεπιδράσεις με κάθε λογής εμπειρίες και βιώματα, ενώ η υπό όρους απόρθητη σκληρότητά του οδηγεί στο αυστηρό φιλτράρισμα και την ουσιαστική κατανόηση του ξένου. Διαφορετικά, ο έλεγχος θα ήταν τόσο περιορισμένος που το υπόβαθρό μας θα ήταν ένα ξέφραγο αμπέλι και ο εαυτός μας ένα έρμαιο συγκυριών και εκμετάλλευσης. Έτσι, Οι νέες καταστάσεις από παράγοντα άγχους και θλίψης μετατρέπονται σε ευκαιρίες αυτοβελτίωσης και εξέλιξης. Το κυνήγι καινούριων βιωμάτων και εμπειριών γίνεται χαρακτηριστικό γνώρισμα του ανθρώπου, ο οποίος τελικά φτάνει σε σημείο να διαχειρίζεται επιτυχώς μέσω της υποκειμενικής εκλογίκευσης του κόσμου, τόσο το πως λειτουργεί ένα AFM μικροσκόπιο, μέχρι την ερμηνεία ονείρων με βάση τις υποσυνείδητες ενορμήσεις, για παράδειγμα.
Ο καλύτερος τρόπος να συμβούν όλα αυτά είναι η συνειδητή προσέγγιση του διαφορετικού, με σκοπό να κατανοηθούν τα κίνητρά του.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)